Χάος στις θαλάσσιες μεταφορές προϊόντων σε όλο τον κόσμο
Λίγο έξω από τις ακτές του Λος Αντζελες, κάπου 25 πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων παραμένουν εδώ και δύο εβδομάδες ακινητοποιημένα και γεμάτα με όργανα γυμναστικής, ηλεκτρονικά είδη και άλλα προϊόντα με μεγάλη ζήτηση. Στο Κάνσας Σίτι, οι αγρότες αναζητούν αγωνιωδώς τρόπο να εξαγάγουν τη σόγια τους στην Ασία. Στην Κίνα, συσσωρεύονται στις αποθήκες τα έπιπλα που προορίζονται για να εξαχθούν στη Βόρεια Αμερική.
Η πανδημία έχει προκαλέσει πρωτοφανείς διακοπές στο εμπόριο σε όλον τον κόσμο, οδηγώντας σε άνοδο το κόστος της μεταφοράς προϊόντων και προσθέτοντας περαιτέρω εμπόδια στην ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας. Στην καρδιά της καταιγίδας βρίσκεται η μεταφορά εμπορευματοκιβωτίων, κινητήριος δύναμη της παγκοσμιοποίησης. Κλεισμένοι αναγκαστικά στα σπίτια τους, οι Αμερικανοί παραγγέλλουν μαζικά προϊόντα από τα εργοστάσια της Κίνας, μεγάλο μέρος των οποίων μεταφέρεται μέσω του Ειρηνικού σε εμπορευματοκιβώτια. Τα αμερικανικά νοικοκυριά έχουν γεμίσει τις κρεβατοκάμαρες με εξοπλισμό γραφείου, με αποτέλεσμα η ζήτηση για φορτώσεις προϊόντων να υπερβαίνει τα διαθέσιμα εμπορευματοκιβώτια στην Ασία και τα αμερικανικά λιμάνια να γεμίζουν με προϊόντα.
Τα εμπορευματοκιβώτια που στην αρχή της πανδημίας μετέφεραν εκατομμύρια μάσκες σε χώρες της Αφρικής και της Νότιας Αμερικής τώρα παραμένουν εκεί άδεια χωρίς να μπορούν να χρησιμοποιηθούν, καθώς οι ναυτιλιακές που μεταφέρουν φορτία έχουν επιστρατεύσει τα πλοία τους στα πιο δημοφιλή δρομολόγια, εκείνα που συνδέουν Βόρεια Αμερική, Ευρώπη και Ασία. Και τα πλοία που φτάνουν στα λιμάνια για να ξεφορτώσουν προϊόντα, συχνά αναγκάζονται να παραμένουν εκεί επί μέρες, αφού επικρατεί συνωστισμός από άλλα πλοία. Η πανδημία και οι περιορισμοί για την ανάσχεσή της έχουν περιορίσει τον αριθμό των λιμενεργατών και των οδηγών φορτηγών, με αποτέλεσμα να καθυστερεί η διαχείριση των φορτίων από τη νότια Καλιφόρνια μέχρι τη Σιγκαπούρη. Σε κάθε εμπορευματοκιβώτιο που δεν μπορεί να ξεφορτωθεί σε ένα λιμάνι αντιστοιχεί ένα άλλο εμπορευματοκιβώτιο που δεν μπορεί να φορτωθεί σε κάποιο πλοίο σε κάποιο άλλο λιμάνι.
«Δεν έχω ξαναδεί κάτι τέτοιο», σχολιάζει ο Λαρς Μάικλ Τζένσεν, επικεφαλής του ανοικτού δικτύου ωκεανών στη μεγαλύτερη ναυτιλιακή μεταφοράς φορτίου στον κόσμο, την A.P. Moller-Maersk. Οπως τονίζει ο ίδιος, «έχουν πιεστεί όλοι οι κρίκοι της εφοδιαστικής αλυσίδας, τα πλοία, τα φορτηγά και οι αποθήκες». Στα λιμάνια της Αυστραλίας και της Νέας Ζηλανδίας συσσωρεύονται άδεια εμπορευματοκιβώτια, ενώ στο λιμάνι της Καλκούτας, στην Ινδία, υπάρχει έλλειψη.
Οι εξαγωγείς ρυζιού από την Ταϊλάνδη, το Βιετνάμ και την Καμπότζη παραιτούνται από την προσπάθεια να στείλουν κάποιες παραγγελίες στη Βόρεια Αμερική, καθώς δεν κατορθώνουν να διασφαλίσουν εμπορευματοκιβώτια.
Ολο αυτό το χάος στις θάλασσες και στα λιμάνια έχει αποδειχθεί κερδοφόρο για τις ναυτιλιακές μεταφοράς φορτίου όπως η Maersk, που τον Φεβρουάριο απέδωσε στην εκτίναξη των τιμών του φορτίου τα προ φόρων έσοδά της, που υπερέβησαν τα 2,7 δισ. δολάρια το τελευταίο τρίμηνο του 2020. Κανείς δεν ξέρει πόσο θα διαρκέσει αυτή η κατάσταση. Ορισμένοι εμπειρογνώμονες του κλάδου, πάντως, υποθέτουν πως θα παραταθεί αυτή η έλλειψη εμπορευματοκιβωτίων έως τα τέλη του έτους, αφού οι βιομηχανίες που τα παράγουν, σχεδόν όλες στην Κίνα, δυσκολεύονται να ανταποκριθούν στη ζήτηση.
Από το 1956, οπότε άρχισαν να χρησιμοποιούνται για πρώτη φορά, τα εμπορευματοκιβώτια έφεραν επανάσταση στο διεθνές εμπόριο καθώς έδωσαν τη δυνατότητα στις εταιρείες να πακετάρουν τα εμπορεύματα σε τυποποιημένα μεγέθη συμβατά με τους χώρους στους οποίους τοποθετούνται σε σιδηροδρομικά βαγόνια και σε φορτηγά. Οποιοδήποτε εμπόδιο μπορεί να προκαλέσει καθυστέρηση και επομένως αύξηση του κόστους για κάποια εμπλεκόμενη πλευρά.
Οταν εκδηλώθηκε ο μυστηριώδης ιός στην Κίνα και οι κυβερνήσεις αναγκάστηκαν να κλείσουν τις βιομηχανίες για να ανακόψουν τη μετάδοσή του, ο κλάδος των ναυτιλιακών μεταφοράς φορτίου αναμενόταν να πληγεί όπως στην παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση. Παρά την οικονομική κρίση που προκλήθηκε, όμως, αυξήθηκαν οι παραγγελίες για χειρουργικές μάσκες και φόρμες, που στην πλειονότητά τους παράγονται στην Κίνα. Οι κινεζικές βιομηχανίες επέσπευσαν την παραγωγή και τα πλοία μεταφοράς φορτίου μετέφεραν τα προϊόντα σε όλον τον κόσμο.
Μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση χρειάστηκαν χρόνια για να ανακάμψει η οικονομία. Αυτή τη φορά, αντιθέτως, οι κινεζικές βιομηχανίες άρχισαν από το δεύτερο εξάμηνο του 2020 να παράγουν με ιλιγγιώδεις ρυθμούς εξαιτίας ακριβώς της μεγάλης ζήτησης. Και οι ναυτιλιακές επιστράτευσαν όσα πλοία μπορούσαν να πλεύσουν.
Πηγή: kathimerini.gr