«Φούσκα» στις τιμές των ακινήτων απειλεί Καναδά και Νέα Ζηλανδία
Καναδάς και Νέα Ζηλανδία είναι οι δύο οικονομίες που είναι περισσότερο ευάλωτες σε «φούσκα» στην αγορά ακινήτων, σύμφωνα με μελέτη του Bloomberg Economics. Αυστραλία, Νορβηγία, Σουηδία και Βρετανία εμφανίζουν επίσης σημαντικές αδυναμίες στην αγορά κατοικιών τους και μάλιστα σε μια εποχή κατά την οποία ο εμπορικός πόλεμος και η επιβράδυνση της Κίνας ενισχύουν την απειλή ύφεσης στις ΗΠΑ και σημαντικής επιβράδυνσης της παγκόσμιας οικονομίας, ιδίως αν δεν υπάρξει αποκλιμάκωση του προστατευτισμού. Αντιθέτως, η ελληνική αγορά κατοικίας βρίσκεται σε πολύ καλύτερη κατάσταση, καθώς κανένας από τους τέσσερις βασικούς δείκτες του Bloomberg Economics για την Ελλάδα δεν είναι κόκκινος.
Θέλοντας να φτιάξει σύνολο δεικτών που να αναδεικνύουν την κατάσταση στην οποία βρίσκονται οι βασικές αγορές κατοικίας στον κόσμο, ο οικονομολόγος Νιράζ Σαχ του Bloomberg Economics βασίστηκε σε τέσσερα βασικά μέτρα: αναλογία τιμών προς ενοίκια, αναλογία τιμών προς εισόδημα, μεταβολή πραγματικών τιμών (όταν δηλαδή έχει υπολογιστεί και ο πληθωρισμός) και στεγαστικά δάνεια ως ποσοστό του ΑΕΠ. Με βάση αυτά τα μέτρα, η αγορά κατοικίας σε Καναδά και σε Νέα Ζηλανδία φαίνεται πως δεν είναι βιώσιμη καθώς από το 2015 και μετά οι τιμές αγοράς αυξάνονται πολύ πιο γρήγορα από τα ενοίκια και από τα εισοδήματα. Στον Καναδά η μέση τιμή κατοικίας έχει αυξηθεί από το 2015 μέχρι σήμερα κατά 55,3% περισσότερο από το μέσο εισόδημα. Στην περίπτωση της Νέας Ζηλανδίας η αύξηση ανέρχεται στο 56,8%. Η τιμή των κατοικιών έχει αυξηθεί κατά μέσον όρο κατά 24,1% στον Καναδά και κατά 21,9% στη Νέα Ζηλανδία. Γεγονός που σημαίνει ότι και στις δύο χώρες οι τιμές των κατοικιών αυξάνονται πολύ ταχύτερα από τα εισοδήματα και συνεπώς οι δύο αυτές αγορές, οι δανειολήπτες και οι τράπεζες θα υποφέρουν σε περίπτωση σημαντικής διόρθωσης των τιμών, που θα μπορούσε να πυροδοτήσει μια πιθανή επιβράδυνση της οικονομίας τους. Σοβαρό πρόβλημα αντιμετωπίζουν ακόμη η Σουηδία, όπου η μέση τιμή κατοικίας έχει αυξηθεί κατά 45,7% περισσότερο από το μέσο εισόδημα, η Αυστραλία όπου η αύξηση φτάνει το 35,7%, το Βέλγιο με αύξηση 37,3% και η Βρετανία με αύξηση 25%.
Στο σύνολό της η Ευρωζώνη παρουσιάζει σχετικά καλή εικόνα, καθώς η μέση τιμή κατοικίας έχει αυξηθεί κατά 8,6% ταχύτερα από το μέσο εισόδημα από το 2015 μέχρι σήμερα. Η πραγματική τιμή των ακινήτων έχει αυξηθεί κατά 9,3% το ίδιο διάστημα. Στην περίπτωση της Γερμανίας όπου παρατηρείται τα τελευταία χρόνια σημαντική αύξηση τιμών στα μεγάλα αστικά κέντρα, το μοναδικό μέτρο του Bloomberg που εμφανίζεται κόκκινο είναι οι πραγματικές τιμές που έχουν αυξηθεί κατά 19,7% την τελευταία τετραετία. Αυτό αντισταθμίζεται από το γεγονός ότι το μέσο εισόδημα στη Γερμανία έχει αυξηθεί την ίδια περίοδο κατά 6% περισσότερο από τη μέση τιμή αγοράς κατοικίας. Αντιθέτως, στη Γαλλία οι τιμές έχουν αυξηθεί κατά 19,9% περισσότερο από τα εισοδήματα.
Στην Ελλάδα το μέσο εισόδημα έχει αυξηθεί κατά 10,8% περισσότερο από τη μέση τιμή από το 2015 μέχρι σήμερα, ενώ η πραγματική τιμή των ακινήτων έχει αυξηθεί μόλις κατά 0,5%. Ορισμένες χώρες έχουν ήδη λάβει μέτρα περιορισμού των κινδύνων, με τον Καναδά να φορολογεί την αγορά κατοικίας από ξένους και τη Νέα Ζηλανδία να έχει απαγορεύσει σε ξένους υπηκόους να αγοράζουν κατοικίες ώστε να καταφέρει να περιορίσει την ταχεία άνοδο των τιμών, ιδίως σε πόλεις όπως το Οκλαντ. Σύμφωνα με το ΔΝΤ, για πάνω από τα δύο τρίτα των χρηματοπιστωτικών κρίσεων που έχουν σημειωθεί τα τελευταία πενήντα χρόνια είχε προηγηθεί εκρηκτική άνοδος και στη συνέχεια πτώση των τιμών κατοικιών. Ο λόγος που η αγορά κατοικίας επηρεάζει τόσο πολύ τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα είναι ότι μαζί με την οικοδομή αποτελεί πολύ σημαντικό κομμάτι μιας εθνικής οικονομίας, στην περίπτωση της Ευρωζώνης και των ΗΠΑ συνεισφέρουν το ένα έκτο του ετήσιου ΑΕΠ. Επιπλέον, τα στεγαστικά δάνεια που χορηγούν οι τράπεζες αποτελούν μεγάλο μέρος του ενεργητικού τους.
Πηγή: kathimerini.gr