Φοροδοξίες: Γνωρίζετε ότι…

• Η μη απόδοση του ΦΠΑ επισύρει σημαντικές διοικητικές και ποινικές κυρώσεις, ακόμη για τους νομίμους εκπροσώπους και διευθυντές εταιρειών. Τα στελέχη αυτά είναι αλληλέγγυα υπεύθυνα για την πληρωμή του ΦΠΑ. Πρακτικά, εάν γίνει έλεγχος σε μία εταιρεία και αυτή βρεθεί να μην έχει αποδώσει σωστά τον ΦΠΑ, οι φορολογικές αρχές επιδιώκουν την είσπραξη του ΦΠΑ κατευθείαν από την προσωπική περιουσία των νομίμων εκπροσώπων (συνήθως του διευθύνοντος συμβούλου), εκτός εάν η εταιρεία συμμορφωθεί από μόνη της και καταβάλλει τον φόρο.

• Εάν ο ΦΠΑ που δεν έχει αποδοθεί υπερβαίνει σε κάποιο έτος το ποσό των 50.000 ευρώ, προβλέπεται ποινή φυλάκισης τουλάχιστον δύο (2) ετών. Εφόσον το ποσό του φόρου υπερβαίνει τις 100.000 ευρώ, η πράξη που τελείται είναι κακουργηματική και επιβάλλεται η ποινή της κάθειρξης (με πλαίσιο ποινής 5-20 έτη). Επίσης, σύμφωνα με το ισχύον καθεστώς, ακόμη και αν πληρωθεί ο φόρος που καταλογίσθηκε, μπορεί να ασκηθεί ποινική δίωξη, λόγω της κατάργησης του διοικητικού συμβιβασμού. Βέβαια, πρόσφατη γνωμοδότηση του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου διευκρίνισε ότι εφόσον η μη απόδοση φόρου ανάγεται σε χρονική περίοδο έως 31.12.2013, η περαίωση της διαφοράς θα πρέπει να έχει ως συνέπεια τη μη άσκηση ποινικής δίωξης (Γνωμοδότηση 4/2015).

Τρεις συντελεστές ΦΠΑ μπορεί να προβλέπονται σε κάθε κράτος (κύριος, μειωμένος, υπερμειωμένος). Ο υψηλότερος κύριος συντελεστής αυτήν τη στιγμή στην Ευρωπαϊκή Ενωση είναι 27% και εφαρμόζεται στην Ουγγαρία, ενώ ο χαμηλότερος ισχύει στο Λουξεμβούργο (17%). Τα κράτη-μέλη έχουν σχετική ελευθερία στην επιβολή μειωμένων συντελεστών σε κάποιες κατηγορία αγαθών (π.χ., τρόφιμα, βιβλία, ξενοδοχεία, κ.λπ.).

• Μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ εφαρμόζονται σε νησιωτικές περιοχές της Ευρωπαϊκής Ενωσης και συγκεκριμένα στην Κορσική και στις Αζόρες και τη Μαδέιρα της Πορτογαλίας. Στην Ελλάδα, σταδιακά έως 1.1.2017 θα καταργηθούν οι μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ (κατά 30%) σε όλα τα νησιά του Αιγαίου. Ηδη από 1.10.2015 ισχύουν οι τακτικοί συντελεστές σε Νάξο, Σαντορίνη, Μύκονο, Πάρο, Ρόδο και Σκιάθο.

• Νόμιμη έκρινε το ΣτΕ την επιβολή μέτρων διασφάλισης (όπως δέσμευση του 50% των τραπεζικών λογαριασμών) για τη μη απόδοση ΦΠΑ άνω των 150.000 ευρώ. Τα μέτρα αυτά έχουν επείγοντα χαρακτήρα, και ο δικαστής δεν μπορεί να διερευνήσει την τέλεση ή μη της παράβασης, αλλά ούτε και την τυχόν αθώωση για τις ίδιες πράξεις, με απόφαση ποινικού δικαστηρίου. Τα δικαστήρια όμως υποχρεούνται να εξετάσουν το δυσανάλογο ή μη της αξίας των δεσμευόμενων περιουσιακών στοιχείων, σε σχέση με την ανάγκη διασφάλισης των αξιώσεων του Δημοσίου (ΣτΕ 2297/2015).

• Το υπουργείο Οικονομικών εξέδωσε εγκύκλιο με την οποία δίνεται στους οινοπαραγωγούς μεταβατικό διάστημα για την τακτοποίηση των αποθεμάτων, μέχρι το τέλος Απριλίου 2016, οπότε και θα πρέπει όλα τα οινοποιεία με παραγωγή άνω των 100 τόνων ανά έτος να διαθέτουν φορολογική αποθήκη. Οι μικροί οινοπαραγωγοί (έως 1.000 εκατόλιτρα) δεν υποχρεούνται σε τήρηση φορολογικής αποθήκης, αλλά θα καταβάλουν τον φόρο κατανάλωσης άμεσα με την παραγωγή του τελικού προϊόντος. Απαλλάσσονται τα κρασιά που προορίζονται για την οικογενειακή κατανάλωση του παραγωγού, αλλά η ποσότητα αυτή δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 1.000 λίτρα ετησίως.

• Περίπου 700 εκατ. ευρώ καλούνται να ζητήσουν πίσω από 35 τουλάχιστον πολυεθνικές εταιρείες οι φορολογικές αρχές του Βελγίου, ως συνέπεια της πρόσφατης απόφασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που έκρινε παράνομο το βελγικό σύστημα φορολόγησης «πλεοναζόντων κερδών». Σύμφωνα με τη βελγική νομοθεσία, το σύστημα «πλεοναζόντων κερδών», που είχε θεσμοθετηθεί το 2005, επέτρεπε στις πολυεθνικές εταιρείες να μειώνουν τη φορολογική τους βάση για εικαζόμενα «πλεονάζοντα κέρδη», βάσει δεσμευτικής ευνοϊκής φορολογικής συμφωνίας. Το σύστημα αυτό ίσχυε τυπικά για 4 χρόνια, μπορούσε όμως να παραταθεί. Από αυτό επωφελούνταν μόνο εταιρείες που ανήκαν σε ομίλους και όχι αυτόνομες εταιρείες, γεγονός που δημιουργεί σοβαρή στρέβλωση του ανταγωνισμού στην ενιαία αγορά της Ε.Ε.

• Τα μερίσματα που εισπράττουν εταιρείες από τη συμμετοχή τους σε κοινοπραξίες δεν απαλλάσσονται του φόρου, αλλά υπόκεινται σε φορολογία με τη μέθοδο της πίστωσης του φόρου. Ετσι, τα έσοδα αυτά φορολογούνται ως έσοδα από επιχειρηματική δραστηριότητα με τους συντελεστές που ορίζονται, συμψηφιζομένου τόσο του φόρου που τυχόν παρακρατήθηκε επί των μερισμάτων αυτών όσο και του φόρου που καταβλήθηκε ως φόρος εισοδήματος από την κοινοπραξία.

Πηγή: Grant Thornton/kathimerini.gr