Ταχεία ανάπτυξη
Ενάμιση χρόνο αργότερα, όχι απλώς καμιά πυρκαγιά δεν έχει ξεσπάσει, αλλά ο κ. Κόστα απολαμβάνει υψηλή δημοτικότητα που άλλοι ηγέτες της Κεντροαριστεράς… βλέπουν μόνο στον ύπνο τους, έχοντας δώσει θετικά δείγματα γραφής στο πεδίο της οικονομίας που φαίνεται να τεκμηριώνουν τον ισχυρισμό του ότι «υπάρχει εναλλακτική στη λιτότητα» και μάλιστα εναλλακτική που είναι συμβατή με την διατήρηση της εμπιστοσύνης των αγορών: Το ΑΕΠ της Πορτογαλίας -που κινείται με θετικό πρόσημο επί 13 συνεχόμενα τρίμηνα- αυξήθηκε κατά 1% σε σχέση με το δ’ τρίμηνο του έτους (+2,8% σε ετήσια βάση), με τους ταχύτερους ρυθμούς της τελευταίας δεκαετίας. Η επίδοση αυτή οφείλεται στην αύξηση των επενδύσεων, των εξαγωγών και του τουρισμού (τα έσοδα από τον οποίο αυξήθηκαν κατά 11% το 2016, στο ύψος-ρεκόρ των 12,6 δισ., ενώ στην Ελλάδα την ίδια περίοδο μειώθηκαν κατά 6,4%). Παραπέμπει δηλαδή σε ένα βιώσιμο μοντέλο ανάπτυξης και δικαιολογεί αισιοδοξία για επίτευξη του στόχου για αύξηση του ΑΕΠ κατά 1,8% φέτος, από 1,4% το 2016.

Μείωση ελλείμματος
Την ίδια στιγμή, η κυβέρνηση διέψευσε πανηγυρικά τους φόβους ότι θα παραβίαζε τις δημοσιονομικές δεσμεύσεις της έναντι των Βρυξελλών. Παρότι «πήρε πίσω» όπως είχε υποσχεθεί, σειρά μνημονιακών μέτρων (όπως π.χ. τις μειώσεις μισθών και συντάξεων), κατόρθωσε να μειώσει το δημοσιονομικό έλλειμμα από 4,4% του ΑΕΠ το 2015 στο 2% του ΑΕΠ φέτος, κάτω από το όριο 3% του Συμφώνου Σταθερότητας και έναντι στόχου για 2,5%. Η διαμόρφωση του ελλείμματος στα χαμηλότερα επίπεδα εδώ και 40 χρόνια δεν πέρασε απαρατήρητη από τις αγορές: Τα πορτογαλικά ομόλογα αναδείχθηκαν ?πέραν πάσης προσδοκίας- σε πρωταθλητές των αποδόσεων στην Ευρωζώνη (πίσω μόνο από τα περιορισμένης εμπορευσιμότητας ελληνικά ομόλογα) έχοντας προσφέρει στους πιστούς τους κέρδη άνω του 4% από την αρχή του έτους. «Οι μεγαλύτεροι κίνδυνοι για την Πορτογαλία βρίσκονται πίσω μας», σχολιάζει η Φανί Ζακμόν, διαχειρίστρια χαρτοφυλακίου της CPR Asset Management που έχει αγοράσει πορτογαλικά ομόλογα. «Η μακροοικονομική δυναμική βελτιώνεται και το τραπεζικό σύστημα εξυγιαίνεται».

Πραγματικά, η πώληση του 75% της Novo Banco, της «καλής τράπεζας» που προέκυψε από την κατάρρευση της Banco Espirito Santo το 2014 στο αμερικανικό fund Lone Star άμβλυνε εν πολλοίς τις ανησυχίες για τον τραπεζικό τομέα της χώρας, που βαρύνεται με υψηλό ποσοστό επισφαλών δανείων και θεωρείται ευάλωτος σε έξωθεν αναταράξεις.

Τέλος, το «αριστερό πρόσημο» της κυβέρνησης Κόστα δεν φαίνεται να τρόμαξε τους επενδυτές: Μεγάλες ξένες εταιρείες όπως η Volkswagen, η Continental και η Bosch αύξησαν τις επενδύσεις τους στην Πορτογαλία ή σκοπεύουν να το πράξουν στο εγγύς μέλλον: Κατά τη διάρκεια της θητείας της κυβέρνησης, η ανεργία υποχώρησε από το 12,6% στο 10%, με τη δημιουργία πάνω από 90.000 θέσεων εργασίας, πολλών εξ’ αυτών σε τομείς υψηλής προστιθέμενης αξίας, όπως στην ψηφιακή οικονομία. Το Web Summit, το ευρωπαϊκό συνέδριο αναφοράς για τις νέες τεχνολογίες μετακόμισε πέρυσι μετά από έξι χρόνια από το Δουβλίνο στη Λισαβόνα, όπως και πολλές start-ups, αξιοποιώντας το χαμηλότερο κόστος ζωής, το υψηλής ποιότητας εργατικό δυναμικό και τις φιλικές προς τις επιχειρήσεις πρωτοβουλίες της κυβέρνησης, όπως το πρόγραμμα «Εmpresa na Hora» που επιτρέπει την ίδρυση εταιρείας σε μια ώρα και 400 ευρώ.

Προβλήματα
Φυσικά, όλα αυτά δεν σημαίνουν ότι όλα τα προβλήματα έχουν λυθεί δια μαγείας: Το υψηλό δημόσιο χρέος, στο 130% του ΑΕΠ, παραμένει η «αχίλλειος πτέρνα» της πορτογαλικής οικονομίας, που χαρακτηρίζεται και από υψηλή υπερχρέωση και στον ιδιωτικό τομέα. Παρά την πρόοδο που έχει επιτευχθεί, και οι τρεις μεγάλοι οίκοι αξιολόγησης (Fitch, Moody’s, Standard & Poor’s) αξιολογούν ακόμα τα πορτογαλικά ομόλογα ως «σκουπίδια» (junk). Ακόμα και ο τέταρτος οίκος (DBRS) που διατήρησε τα ομόλογα στην επενδυτική βαθμίδα (investment grade) διασφαλίζοντας έτσι την επιλεξιμότητά τους για το πρόγραμμα αγοράς κρατικών ομολόγων της ΕΚΤ, προειδοποιεί ότι «η οικονομία της χώρας αντιμετωπίζει ακόμα σοβαρές διαρθρωτικές προκλήσεις…Ορισμένοι αναλυτές φοβούνται ότι η δρομολογούμενη «αλλαγή πλεύσης» της ΕΚΤ που αρχίζει να καταστρώνει τον οδικό χάρτη της εξόδου από την υπερ-χαλαρή νομισματική πολιτική μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τις χώρες της ευρω-περιφέρειας Προς το παρόν, όμως, η χώρα -για πρώτη φορά μετά από καιρό- βιώνει μια συλλογική ανάταση, καθώς η θετική πορεία της οικονομίας προσφέρει έναν ακόμα λόγο για πανηγυρισμούς, μετά την κατάκτηση του Euro 2016 και τη νίκη της χώρας στον διαγωνισμό τραγουδιού της Eurovision. Και τα έως τώρα επιτεύγματα του κ. Κόστα φαίνεται να δείχνουν ότι ακόμα και μέσα στο στενό πλαίσιο της ΟΝΕ, υπάρχουν παραπάνω από ένας τρόποι για να κυβερνάται μια χώρα…

 Πηγή: imerisia.gr