Στο στόχαστρο των διεθνών αγορών τέθηκε η Ιταλία

Κορυφώνεται η ανησυχία για το μέλλον της ιταλικής οικονομίας μετά τις αποφάσεις που ελήφθησαν για τον προϋπολογισμό της περιόδου 2019-2021. Οι επενδυτές αμφιβάλλουν αν θα καταφέρει η κυβέρνηση συνασπισμού Ντι Μάιο – Σαλβίνι να ελέγξει το υπέρογκο χρέος της Ιταλίας και ταυτόχρονα να υλοποιήσει τις προεκλογικές δεσμεύσεις της. Η συμφωνία για το δημοσιονομικό έλλειμμα στο 2,4% του ΑΕΠ το 2019 απέχει από το 1,6% που επιδίωκε να περάσει ο τεχνοκράτης υπουργός Οικονομικών της Ιταλίας Τζοβάνι Τρία. Απέχει, δε, πάρα πολύ από το 0,8% που είχε προβλεφθεί από την προηγούμενη κυβέρνηση.

Η Ιταλία είναι μία από τις ιδιαίτερες περιπτώσεις στην Ευρωζώνη, λόγω του πολύ μεγάλου δημόσιου χρέους της. Σήμερα ξεπερνά τα 2 τρισ. ευρώ και φθάνει το 132% του ΑΕΠ. Είναι υψηλότερο από κάθε άλλο κράτος-μέλος στην Ε.Ε. Αλλά η αύξηση του δημοσιονομικού ελλείμματος σε μεμονωμένη βάση δεν προβληματίζει τους επενδυτές που έχουν αγοράσει ομόλογα του ιταλικού δημοσίου. Πρόκειται για τις εγγενείς αδυναμίες της τρίτης μεγαλύτερης οικονομίας στην Ευρωζώνη.

Επιπροσθέτως, οι αγορές στην Ιταλία οδηγήθηκαν την Παρασκευή στο κόκκινο εξαιτίας του παραγκωνισμού του μετριοπαθούς Τζοβάνι Τρία στο υπουργικό συμβούλιο που πραγματοποιήθηκε αργά το βράδυ της Πέμπτης. Ο υπουργός Οικονομικών της χώρας δεν κατάφερε να πείσει τα μέλη της κυβέρνησης ότι το έλλειμμα δεν πρέπει να ξεπεράσει το 2% του ΑΕΠ. Σήμερα, οι προβλέψεις για τις δαπάνες στον προϋπολογισμό τριπλασιάζονται σε σχέση με τις αρχικές, εκτιμά η Rabobank.

Η κατάρτιση ενός προϋπολογισμού που παρεκκλίνει από τους κανόνες της Ευρωζώνης αναμένεται να οδηγήσει σε τροχιά σύγκρουσης τη Ρώμη με την Κομισιόν. Την Παρασκευή, λίγες ώρες μετά την ενημέρωση για αύξηση του ελλείμματος στον προϋπολογισμό, ο Ευρωπαίος επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων Πιερ Μοσκοβισί τόνισε πως η Ρώμη με τα δημοσιονομικά μέτρα στήριξης που παίρνει αναλαμβάνει ένα πολύ υψηλό ρίσκο. «Δεν μας συμφέρει να προκληθεί κρίση στη σχέση Κομισιόν και με την Ιταλία», δήλωσε ο κ. Μοσκοβισί, τονίζοντας, όμως, ότι η Ιταλία θα πρέπει να σέβεται τους κανόνες και να μειώσει το υπέρογκο δημόσιο χρέος της. Ο Λουίτζι ντι Μάιο, ηγέτης του Κινήματος των Πέντε Αστέρων, διαβεβαίωσε ότι η Ιταλία θα αποπληρώσει το χρέος της.

Μπορεί οι προθέσεις του κυβερνητικού συνασπισμού να είναι καλές σε ό,τι αφορά τη μείωση του χρέους της χώρας, όμως οι επενδυτές δείχνουν βαθύτατα προβληματισμένοι. Αυτό είναι το μήνυμα που στέλνουν οι αγορές μετοχών και ομολόγων στην Ιταλία. Οι αποδόσεις στα 10ετή ιταλικά ομόλογα έχουν εκτοξευθεί από το 1,78% που ίσχυε αρχές Μαΐου, ένα μήνα πριν από τον σχηματισμό του κυβερνητικού συνασπισμού, στο 3,26% την Παρασκευή. Την ίδια μέρα, μετά την ολοκλήρωση της συνεδρίασης του υπουργικού συμβουλίου, ο δείκτης FTSE Mib υποχώρησε κατά 3,49%. Οι τραπεζικές μετοχές βρέθηκαν στο κόκκινο. Οι μετοχές των UniCredit και Banco BPM σημείωσαν απώλειες πάνω από 8%. Η Goldman Sachs προειδοποίησε ότι υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να υποβαθμιστεί το χρέος της Ιταλίας ακόμη και στην κατηγορία των «σκουπιδιών». Εξέλιξη που θα σταματούσε ακαριαία τις εισροές κεφαλαίων στις αγορές της χώρας.

Ο επικεφαλής οικονομολόγος της UBS Global Wealth Management, Πολ Ντόνοβαν, δήλωσε ότι «είναι σχεδόν βέβαιο ότι το ποσοστό για το έλλειμμα είναι λάθος. Το ποσοστό για το ΑΕΠ είναι αναμφίβολα λάθος. Αυτό, όμως, δεν θα εμποδίσει ορισμένους να κάνουν δύο λάθη και να προκαλέσουν κρίση χρέους στη χώρα».

Ο ιταλικός κυβερνητικός συνασπισμός παίζει με τη φωτιά του ελλείμματος

«Σήμερα πετύχαμε κάτι πολύ σημαντικό. Γιατί πρώτη φορά στη σύγχρονη ιταλική ιστορία το κράτος τάσσεται με την πλευρά των πολιτών», δήλωσε βγαίνοντας από τη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, τα ξημερώματα της Παρασκευής, στο Παλάτσο Κίτζι, όπου στεγάζεται το πρωθυπουργικό μέγαρο, ο Λουίτζι ντι Μάιο, ένας από τους δύο αντιπροέδρους του κυβερνητικού συνασπισμού στην Ιταλία και επικεφαλής του αριστερού Κινήματος 5 Αστέρων. Μάλιστα, έκανε λόγο για ιστορική ημέρα.

Στο ίδιος μήκος κύματος κινήθηκε και ο έτερος αντιπρόεδρος Ματέο Σαλβίνι, και ηγέτης της ακροδεξιάς Λέγκας του Βορρά. «Ημαστε απολύτως ικανοποιημένοι που πετύχαμε τους στόχους μας», δήλωσε. Οπως συμφωνήθηκε, το δημοσιονομικό έλλειμμα της Ιταλίας θα φθάσει στο 2,4% του ΑΕΠ την περίοδο 2019-2021. Υπ’ αυτό το πρίσμα, τόσο ο κ. Ντι Μάιο όσο και ο κ. Σαλβίνι προσδοκούν ότι θα έχουν το περιθώριο κινήσεων να υλοποιήσουν τις προεκλογικές δηλώσεις τους: από το ελάχιστο εισόδημα και τη μείωση των φόρων μέχρι τα αυξημένα κονδύλια για σχολεία και οδικά δίκτυα. Το Κίνημα 5 Αστέρων σκοπεύει να υλοποιήσει το πρόγραμμα για την παροχή ελάχιστου μηνιαίου εισοδήματος ύψους 780 ευρώ, το οποίο θα ενισχύσει φτωχούς Ιταλούς πολίτες. Η Λέγκα θα προωθήσει τις φορολογικές ελαφρύνσεις που είχε εξαγγείλει πριν από τις εκλογές, δηλαδή τη μείωση του συντελεστή για τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά. Μεγάλο προβληματισμό, πάντως, προκαλεί η πρόθεση του Σαλβίνι να προχωρήσει στη μείωση του ορίου συνταξιοδότησης, καταργώντας τις προηγούμενες μεταρρυθμίσεις.

Εν τω μεταξύ, έγινε γνωστό και το παρασκήνιο πριν από τη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου. Το αποτέλεσμα ήταν να ενταθεί η αβεβαιότητα στους κύκλους των Βρυξελλών και των επενδυτών για την πορεία της ιταλικής οικονομίας. Λέγεται ότι ο υπουργός Οικονομικών Τζοβάνι Τρία, ο οποίος δεν είναι μέλος κανενός από τα κόμματα του συνασπισμού, απειλούσε να παραιτηθεί αν υπήρχε συμφωνία για έλλειμμα περισσότερο από 2%. Αυτή η πληροφορία, όμως, διαψεύστηκε. Εντούτοις, δημοσιεύματα σε ιταλικές εφημερίδες ανέφεραν ότι παρενέβη ο πρόεδρος της χώρας Σέρτζιο Ματαρέλα και απέτρεψε την παραίτηση του κ. Τρία.Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του Bloomberg, η υλοποίηση όλων των δεσμεύσεων του κυβερνητικού συνασπισμού θα κοστίσει έως 125 δισ. ευρώ. Μέχρι σήμερα, η Ρώμη έχει καταργήσει μια προγραμματισμένη αύξηση του ΦΠΑ, στερώντας από τα κρατικά ταμεία έσοδα 12 δισ. ευρώ (δηλαδή ποσόν αντίστοιχο με το 0,7% του ΑΕΠ). Τέλος, η Λέγκα έχει προχωρήσει και στην υλοποίηση της πρώτης φάσης του μέτρου για μείωση της φορολογίας στα εισοδήματα ενός εκατομμυρίου Ιταλών.

Πηγή: kathimerini.gr