Λέιαλ Μπρέιναρντ – Μια «ανατρεπτική» υποψηφιότητα για τη Fed

Την έκανε τη δουλειά ο Τζερόμ Πάουελ και μάλιστα σε πολύ δύσκολες εποχές (οικονομική παραλυσία εξαιτίας της υγειονομικής κρίσης). Έριξε 750 δισ. δολάρια στην αγορά, επανέφερε την αμερικανική οικονομία στο δρόμο της ανάπτυξης και κατάφερε να ρίξει την ανεργία από το 14,7% που εκτινάχθηκε τον Απρίλιο του 2020 (το υψηλότερο ποσοστό μετά τη Μεγάλη Ύφεση της δεκαετίας του 1930), στο 5,2% τον Αύγουστο του 2021. Υπάρχουν στελέχη του Δημοκρατικού Κόμματος και στενοί συνεργάτες Τζο Μπάιντεν που εισηγούνται την ανανέωση της θητείας του από τον αμερικανό πρόεδρο. Αλλά υπάρχουν και σκέψεις για την τοποθέτηση στο νευραλγικό αξίωμα του κεντρικού τραπεζίτη των ΗΠΑ ενός νέου προσώπου, πιο «οικείου και συμβατού» με τη νέα διακυβέρνηση.

Ένα από τα νέα πρόσωπα που συζητούνται για να διαδεχθούν τον Πάουελ, φαβορί για πολλούς παρατηρητές, είναι η Λέιαλ Μπρέιναρντ. Μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Fed από το 2014 (διορίστηκε από τον Μπαράκ Ομπάμα), μέλος του Δημοκρατικού Κόμματος με εξαιρετικές σπουδές στο Χάρβαρντ και ήδη μεγάλη εμπειρία (προεδρεύει τεσσάρων Επιτροπών της Τράπεζας), η ηλικίας 59 ετών τραπεζίτισσα προβάλλει ως ιδανική επιλογή για να γίνει η δεύτερη γυναίκα επικεφαλής της Fed μετά την Τζάνετ Γέλεν, σημερινή υπουργό Οικονομικών των ΗΠΑ την οποία διαδέχθηκε το 2018 ο Ρεπουμπλικανός Πάουελ (επιλογή του Ντόναλντ Τραμπ).

Εντάξει, η Γέλεν είχε την επωνυμία «η κόκκινη τραπεζίτισσα». Φοιτήτρια και μεγάλη θαυμάστρια του διάσημου κεϊνσιανιστή νομπελίστα οικονομολόγου (το 1981) Τζέιμς Τόμπιν, σύζυγος του επίσης νομπελίστα οικονομολόγου (το 2001) Τζορτζ Άκερλοφ, η Γέλεν έγραφε σε άρθρο της ότι «οι Κεντρικοί Τραπεζίτες δεν μπορούν να αγνοούν το υψηλό κόστος που έχει για την οικονομία η ανεργία και ιδιαίτερα η μακροχρόνια ανεργία».

Ήταν επανειλημμένες οι αναφορές της Γέλεν στο κριτήριο της απασχόλησης κατά την άσκηση των καθηκόντων της – κάτι που εξόργιζε τα μονεταριστικά γεράκια της Fed και των ΗΠΑ εν γένει. Αλλά και η Μπρέιναρντ έχει ασχοληθεί εκτεταμένα σε θεωρητικό επίπεδο με το μείζον οικονομικό πρόβλημα της διαρθρωτικής και κυκλικής ανεργίας. Παρενθετικά θα πρέπει να σημειωθεί εδώ ότι καταστατικός ρόλος και αποστολή της αμερικανική Fed δεν είναι μόνο η φροντίδα για την «σταθερότητα των τιμών», όπως συμβαίνει με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, αλλά και η εξασφάλιση συνθηκών πλήρους απασχόλησης στην αγορά εργασίας.

Πώς θα επηρεάσει τη Wall Street

Θα είναι μεγάλη η επιρροή που θα έχει στην αμερικανική αγορά και ειδικότερα στη Wall Street και στον τραπεζικό τομέα των ΗΠΑ ενδεχόμενη τοποθέτηση της Λέιαλ Μπρέιναρντ στην ηγεσία της Fed. Αλλά μεγάλη θα είναι η επιρροή της στις τράπεζες ακόμα κι αν δεν διοριστεί πρόεδρος της Fed αλλά αντιπρόεδρος αρμόδια για την εποπτεία του τραπεζικού κλάδου, όπως επίσης φημολογείται.

Τρεις θα είναι οι ευρύτεροι οικονομικοί και κονωνικοί τομείς που θα γίνει αισθητή η επιρροή της Μπρέιναρντ, σημειώνει σε ανάλυσή του το CNBC: η κλιματική αλλαγή, το ψηφιακό νόμισμα που σχεδιάζει να εκδώσει η Κεντρική Τράπεζα και οι κεφαλαιακά διαθέσιμα των τραπεζών. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που προβλέπουν σημαντικές αλλαγές και νέες προκλήσεις για το αμερικανικό τραπεζικό σύστημα σε περίπτωση που αναβαθμιστεί η Μπρέιναρντ.

«Είναι από όλους φανερό ότι η Fed θα αποκτήσει πιο προοδευτική στάση με μια αλλαγή φρουράς, σε ό,τι αφορά κυρίως τον έλεγχο και την εποπτεία στον τραπεζικό τομέα», δήλωσε ο οικονομολόγος Εντ Γιαρντένι, πρόεδρος της Yardeni Research. Εκείνο που θα αλλάξει έχει να κάνει με την μετατόπιση της προσοχής της Fed από τη νομισματική πολιτική στη ρύθμιση των τραπεζών, εξήγησε ο αμερικανός αναλυτής. Είναι κάτι, εξάλλου, που μόλις πρόσφατα ζήτησε (γι’ άλλη μια φορά) η επιδραστική γερουσιαστής των Δημοκρατικών από τη Μασαχουσέτη Ελίζαμπεθ Γουόρεν, η οποία χαρακτηρίζει τον Πάουελ «επικίνδυνο» επειδή επί των ημερών του η Fed «έχασε την επαφή με τον τραπεζικό τομέα».

Ως ανήκουσα σαφώς στην αριστερή πτέρυγα του Δημοκρατικού Κόμματος η Γουόρεν έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν θα υποστηρίξει την ανανέωση της θητείας του Τζερόμ Πάουελ, που λήγει τον προσεχή Φεβρουάριο. Αλλά έρευνα μεταξύ των μελών της αμερικανικής Γερουσίας, που διεξήγαγε η εταιρεία PredictIt, δίνει στον Πάουελ πιθανότητες 73% για να λάβει το πράσινο φως του Σώματος σε περίπτωση που προταθεί η ανανέωση της θητείας του, ενώ δίνει πιθανότητες μόνο 18% στο ενδεχόμενο να εγκρίνει η Γερουσία ενδεχόμενο διορισμό της Μπρέιναρντ.

Υπενθυμίζεται ότι η Γερουσία πρέπει να εγκρίνει το νέο κεντρικό τραπεζίτη (ο διορισμός Πάουελ είχε εγκριθεί το 2018 με συντριπτική πλειοψηφία 84 ψήφων υπέρ έναντι 13 κατά). Μετά τις εκλογές του 2020 Ρεπουμπλικανοί και Δημοκρατικοί είναι απολύτως ισοδύναμοι στην αμερικανική Άνω Βουλή.

Κάθε κόμμα διαθέτει από 50 γερουσιαστές και μόνο η ψήφος της αντιπροέδρου των ΗΠΑ Κάμαλα Χάρις, που προεδρεύει του Σώματος, δίνει στους Δημοκρατικούς μια ισχνή πλειοψηφία σε περίπτωση βέβαια που δεν υπάρχουν διαρροές από την κοινοβουλευτική τους ομάδα. Σημειωτέον ότι οι συσχετισμοί πιθανότατα θα ανατραπούν εις βάρος των Δημοκρατικών μετά από τις ενδιάμεσες εκλογές του 2022 για την ανανέωση του ενός τρίτου των εδρών της Γερουσίας – η ψηφοφορία για την έγκριση του νέου προέδρου της Fed θα γίνει βέβαια νωρίτερα.

Όπως και να έχει το πράγμα πάντως, ακόμα κι αν ανανεωθεί η θητεία του Πάουελ, η Μπρέιναρντ έχει πολλές πιθανότητες να αναλάβει το αξίωμα της αντιπροέδρου με μεγαλύτερες εξουσίες σε ό,τι αφορά την εποπτεία του τραπεζικού συστήματος από αυτές που διαθέτει ο σημερινός αντιπρόεδρος Ράνταλ Κουάρλς, όπως εκτίμησε μιλώντας στο CNBC ο Τομ Γκραφ, συνεργάτης της Brown Advisory.

Λιγότερα κεφάλαια για τις τράπεζες

Τρεις αλλαγές θα φέρει ενδεχόμενη αναβάθμιση της Μπρέιναρντ στον αμερικανικό τραπεζικό τομέα. Πρώτον θα ζητήσει από τις τράπεζες της Wall Street να καταρτίσουν σχέδια για την αντιμετώπιση πιθανών κρίσεων που θα οφείλονται στην κλιματική αλλαγή. Δεύτερον θα δημιουργήσει ένα ψηφιακό νόμισμα (εφόσον τελικώς αποφασιστεί να προχωρήσει το όλο σχέδιο) που θα «λειτουργεί» υπό τον απόλυτο έλεγχο της Fed. Τρίτον θα απαιτήσει από τις τράπεζες να αυξήσουν τα κεφαλαιακά διαθέσιμά τους κατά τη διάρκεια των «ηλιόλουστων ημερών της οικονομίας», ώστε να έχουν τη δυνατότητα να αντιμετωπίσουν τις δυσκολίες που μοιραία θα έρθουν όταν αλλάξει ο οικονομικός κύκλος.

Εξυπακούεται ότι όλες αυτές οι ρυθμίσεις δεν είναι επιθυμητές από τις τράπεζες και τους μετόχους τους – και από τη Wall Street εν γένει – επειδή προϋποθέτουν την αφαίρεση κεφαλαίων από την αγορά. Ειδικότερα η δημιουργία μεγαλύτερων κεφαλαιακών διαθεσίμων, ικανών να να απορροφούν τους κραδασμούς από τις κυκλικές κινήσεις της αγοράς, είναι κάτι που αναφανδόν υποστηρίζει η Μπρέιναρντ, σε αντίθεση με τον σημερινό αντιπρόεδρο Ράνταλ Κουάρλς ο οποίος έχει διαφωνήσει με μια τέτοια προοπτική.Σε ό,τι αφορά πάντως το κόστος δανεισμού, το βέβαιο είναι ότι η Λέιαλ Μπρέιναρντ από οποιοδήποτε αξίωμα θα υποστηρίζει τη διατήρηση των επιτοκίων σε χαμηλά επίπεδα, έτσι ώστε να υπάρχει ρευστότητα στην αγορά και να «κινείται» η οικονομία. Οι μονεταριστικές πολιτικές του ισχυρού δολαρίου δεν φαίνεται να συγκινούν την τραπεζίτισσα, ούτε βεβαίως δείχνει να την τρομάζουν οι περιβόητοι «πληθωριστικοί κίνδυνοι». Υπήρξε εξάλλου στενή συνεργάτιδα της Τζάνετ Γέλεν την περίοδο 2014-2018 στη Fed και υποθέτει κανείς ότι σε κάθε περίπτωση θα έχει αγαστή συνεργασία με τη σημερινή υπουργό Οικονομικών.

Πηγή: ot.gr