Αναζητείται συμβιβασμός θεσμών – κυβέρνησης για την α΄ κατοικία

Χωρίς αρνητικό αντίκτυπο είναι για τις τράπεζες το νέο πλαίσιο για την προστασία της πρώτης κατοικίας, σύμφωνα με την αξιολόγηση επιπτώσεων (impact assessment) που πραγματοποίησε η ΤτΕ και η οποία στάλθηκε στους θεσμούς. Το ύψος των δανείων που δυνητικά μπορούν να ενταχθούν στον νόμο φθάνει τα 11 δισ. ευρώ, από τα οποία τα 9 δισ. ευρώ αφορούν στεγαστικά δάνεια, ενώ στα 2 δισ. ευρώ είναι τα επιχειρηματικά δάνεια με εξασφάλιση της κύριας κατοικίας.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις από τις τράπεζες, το νέο πλαίσιο παρέχει κίνητρα στους δανειολήπτες που βρίσκονται σήμερα υπό την ομπρέλα του νόμου Κατσέλη να ρυθμίσουν τις οφειλές τους με βάση το νέο πλαίσιο. Με βάση τις ίδιες εκτιμήσεις, περίπου οι μισοί από τους δανειολήπτες του νόμου Κατσέλη, που με βάση τα στοιχεία είναι περί τις 100.000, θα ενταχθούν στο νέο πλαίσιο, μειώνοντας τις αιτήσεις που σήμερα εκκρεμούν στα δικαστήρια.
Σύμφωνα με τις τράπεζες, οι παράγοντες που εξασφαλίζουν τον θετικό αντίκτυπο που θα έχει το νέο πλαίσιο στη διαχείριση του προβλήματος των κόκκινων δανείων είναι:
• Η κρατική επιδότηση.
• Το «κούρεμα» με βάση το υπόλοιπο του δανείου σε σχέση με την αξία του ακινήτου, που έχει προσδιοριστεί για το υπερβάλλον του 120%, καθώς οι προβλέψεις που έχουν πραγματοποιήσει οι τράπεζες καλύπτουν τη ζημία που θα προκύψει από το «κούρεμα».
• Η απώλεια της προστασίας, σε περίπτωση που ο δανειολήπτης δεν πληρώσει τη δόση του δανείου του για τρεις διαδοχικούς μήνες.
Στις διαδοχικές τηλεδιασκέψεις που έγιναν τις τελευταίες δύο ημέρες –ανάλογη τηλεδιάσκεψη με τους επικεφαλής των θεσμών υπήρξε και χθες–, οι θεσμοί επέμειναν στη διευρυμένη περίμετρο των δανείων που εντάσσονται στον νόμο, δηλαδή στην ένταξη και των επιχειρηματικών δανείων, στα υψηλά όρια της ακίνητης περιουσίας που προστατεύεται, καθώς και στο όριο της ακίνητης περιουσίας που μπορεί να διαθέτει ο οφειλέτης. Οι θεσμοί και κυρίως η ΕΚΤ θεωρούν ότι τα παραπάνω όρια δημιουργούν ηθικό κίνδυνο, ενισχύουν την κουλτούρα αθέτησης πληρωμών και ζητούν διασφαλίσεις προκειμένου να αποτραπεί αυτός ο κίνδυνος.
Από την πλευρά τους οι τράπεζες θεωρούν ότι ο κίνδυνος αυτός είναι διαχειρίσιμος εφόσον διασφαλιστεί ότι το νέο πλαίσιο θα συνοδευθεί σύντομα με την αναθεώρηση του νόμου Κατσέλη και τη δημιουργία ενός ενιαίου πτωχευτικού νόμου, που θα βασίζεται στην αυτοματοποίηση των διαδικασιών, μέσα και από τη λειτουργία της ηλεκτρονικής πλατφόρμας που θα δημιουργηθεί στην Ειδική Γραμματεία Ιδιωτικού Χρέους.
Οι τράπεζες επιμένουν στην ύπαρξη ασφαλιστικών δικλίδων που θα εξαιρούν από την προστασία τους στρατηγικούς κακοπληρωτές. Το θέμα συνδέεται με την τύχη που θα έχουν όσοι μέχρι σήμερα έχουν κάνει αίτηση και έχουν λάβει προσωρινή διαταγή για προστασία μέσα από τον νόμο Κατσέλη και το κατά πόσον αυτή η κατηγορία θα χάνει την προστασία εφόσον κάνει εκ νέου αίτηση μέσω της πλατφόρμας και το αίτημα απορριφθεί λόγω μη εκπλήρωσης των κριτηρίων. Να σημειωθεί ότι οι τράπεζες προτείνουν οι περιπτώσεις αυτές να χάσουν την προστασία που τους παρέχει το δικαστήριο, εφόσον, μέσω της ηλεκτρονικής διασταύρωσης που θα γίνει μέσα από τη νέα πλατφόρμα, διαπιστωθεί ότι δεν πληρούσαν τα ποσοτικά κριτήρια του νόμου Κατσέλη όταν υπέβαλαν την αίτηση.
Ηδη πάντως η καθυστέρηση στην ψήφιση του νέου πλαισίου έχει δημιουργήσει θεσμικό κενό και τα διαδοχικά ορόσημα που είχαν τεθεί από την πλευρά της κυβέρνησης έχουν παρέλθει χωρίς αποτέλεσμα. Να σημειωθεί ότι τη Δευτέρα συνεδριάζει το Εurogroup, χωρίς να είναι σαφές εάν μέχρι τότε θα έχει υπάρξει συμφωνία.

Πηγή: kathimerini.gr