Ο Ερντογάν φιλοδοξεί να παίξει και τον ρόλο κεντρικού τραπεζίτη

Σε νέο ιστορικό χαμηλό οδήγησε χθες την τουρκική λίρα και τα ομόλογα του τουρκικού δημοσίου ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, υποσχόμενος ότι, αν επανεκλεγεί, θα μειώσει τα επιτόκια και θα αναλάβει ο ίδιος την ευθύνη για τη νομισματική πολιτική στην Τουρκία.

Σε συνέντευξη που παραχώρησε στην τηλεόραση του Bloomberg, στο περιθώριο της επίσκεψής του στο Λονδίνο, ο Τούρκος πρόεδρος αναρωτήθηκε ρητορικά «ποιον θα θεωρήσει υπεύθυνο και υπόλογο ο κόσμος όταν αντιμετωπίζει προβλήματα εξαιτίας της νομισματικής πολιτικής;», για να απαντήσει μόνος του ότι «ο πρόεδρος είναι υπόλογος έναντι του κόσμου και εφόσον θα του ζητήσουν εξηγήσεις, πρέπει να ασκεί επιρροή επί της νομισματικής πολιτικής». Προσέθεσε ότι «αφ’ ης στιγμής περάσουμε σε σύστημα προεδρικής δημοκρατίας, θα είμαστε πολύ πιο αποτελεσματικοί».

Ισχυρίστηκε, βέβαια, ότι «ασφαλώς η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας είναι ανεξάρτητη», αλλά προσέθεσε πως «δεν μπορεί να εκμεταλλευτεί την ανεξαρτησία της, αγνοώντας πλήρως τον πρόεδρο της χώρας».

Ετσι, το τουρκικό νόμισμα, που από την αρχή του έτους έχει χάσει το 14% της αξίας του έναντι του δολαρίου, βρέθηκε αμέσως σε ελεύθερη πτώση, με το δολάριο να αντιστοιχεί σε περισσότερες από 4,4711 τουρκικές λίρες. Σε ελεύθερη πτώση βρέθηκαν, άλλωστε, και τα δεκαετή ομόλογα του τουρκικού δημοσίου, με τις αποδόσεις τους να εκτινάσσονται κατά 71 μονάδες βάσης φθάνοντας το ιστορικό υψηλό 14,61%.

«Το πρόβλημα είναι η ανάμειξη του Ερντογάν στην πολιτική της κεντρικής τράπεζας και η πεποίθηση της αγοράς πως η κεντρική τράπεζα δεν έχει καμία ανεξαρτησία για να προωθήσει την πολιτική που θεωρεί σκόπιμη», σχολιάζει ο Τζον Χάρντι, επικεφαλής του τομέα στρατηγικής συναλλάγματος στη Saxo Bank. Ο ίδιος προβλέπει ότι «η αγορά θα τιμωρήσει τη λίρα».

Εν ολίγοις, για μία ακόμη φορά ο Τούρκος πρόεδρος διεμήνυσε στους επενδυτές το ακριβώς αντίθετο απ’ αυτό που περιμένουν να ακούσουν. Μεταξύ επενδυτών επικρατεί ανησυχία για τον κίνδυνο υπερθέρμανσης της τουρκικής οικονομίας, που αναπτύσσεται με ρυθμούς άνω του 7%, χάρη στον εκτεταμένο δανεισμό αλλά και με τίμημα έναν διψήφιο πληθωρισμό κοντά στο 11% και ένα διαρκώς διευρυνόμενο έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών, που, φθάνοντας τα 16 δισ. δολάρια, έχει σχεδόν διπλασιαστεί τους τελευταίους 12 μήνες.

Τελευταία έχουν ενταθεί οι πιέσεις από επενδυτές, αναλυτές και διεθνείς οργανισμούς, όπως το ΔΝΤ, για να προχωρήσει η Τράπεζα της Τουρκίας σε σειρά επιθετικών αυξήσεων των επιτοκίων, ώστε να αναχαιτίσει την άνοδο του πληθωρισμού και να στηρίξει το νόμισμα.

Υποσχόμενος, όμως, μείωση των επιτοκίων, ο Ερντογάν διέψευσε τις προσδοκίες ότι η έκτακτη συνάντηση που είχε την προηγούμενη εβδομάδα με το οικονομικό του επιτελείο, συμπεριλαμβανομένου του διοικητή της κεντρικής τράπεζας, Μουράτ Τσετίνκαγια, θα προλείαινε το έδαφος για την επιβολή περιοριστικής νομισματικής πολιτικής.

Και μόνον η απειλή για πολιτική παρέμβαση στον καθορισμό των επιτοκίων θα πλήξει την οικονομία, σχολιάζει, μιλώντας στο Bloomberg, ο Ντουρμούς Γιλμάζ, πρώην διοικητής της κεντρικής τράπεζας από το 2006 έως το 2011 και νυν σύμβουλος σε νεοπαγές αντιπολιτευόμενο κόμμα. «Η ρητορική αυτή είναι εξαιρετικά επικίνδυνη και θα φέρει την Τουρκία ενώπιον αδιεξόδων», τόνισε ο κ. Γιλμάζ, σχολιάζοντας τη συνέντευξη Ερντογάν. Υπενθύμισε, μάλιστα, ότι «η Τουρκία έκανε το ίδιο λάθος το 1994 και έτσι καταλήξαμε σε μια κρίση, επειδή οι πολιτικοί πίστευαν πως τα επιτόκια ήταν πολύ ψηλά».

Σύμφωνα με τον Ζιαντ Νταούντ, οικονομολόγο και αναλυτή του Bloomberg για θέματα Μέσης Ανατολής, ο κύριος λόγος πίσω από τη συνεχιζόμενη διολίσθηση της λίρας φέτος είναι η ανησυχία που επικρατεί στην αγορά. Τα σχόλια του Ερντογάν δεν πρόκειται να βελτιώσουν το κλίμα, καθώς οι επενδυτές ανησυχούν για την παρέμβαση της κυβέρνησης στη νομισματική πολιτική και στο έργο της κεντρικής τράπεζας.

Πράγματι, ο Ερντογάν έχει επανειλημμένως επικρίνει την κεντρική τράπεζα για τα επίπεδα των επιτοκίων. Υποστηρίζει ότι οι αυξήσεις των επιτοκίων ήταν ο παράγοντας που εξώθησε ανοδικά τις τιμές.

Πηγή: kathimerini.gr