Επενδύσεις χωρίς τα απαραίτητα κεφάλαια υπόσχεται ο νέος αναπτυξιακός νόμος

Τον «γόρδιο δεσμό» ανάπτυξη και επενδύσεις χωρίς διαθέσιμα ιδιωτικά κεφάλαια και ανεπαρκείς κρατικούς πόρους καλείται να λύσει η κυβέρνηση μέσα από τον νέο αναπτυξιακό νόμο, ο οποίος κατατέθηκε τελικά στη Βουλή το βράδυ της Πέμπτης. Το εν λόγω έργο δυσχεραίνουν τα βάρη των δύο προηγούμενων αναπτυξιακών νόμων, του 3299/2004 και του 3908/2011, καθώς η σημερινή κυβέρνηση καλείται να αποπληρώσει ενισχύσεις για εκκρεμή επενδυτικά σχέδια ύψους περίπου 2,5 δισ. ευρώ από τα 3,5 δισ. ευρώ που υπολογίζεται ότι θα είναι η κρατική συμμετοχή, εάν στη διάρκεια των ετών 2016-2023 υλοποιηθούν επενδύσεις 11,01 δισ. ευρώ.

Θύμα της λιτότητας

Δεν είναι τυχαίο, ότι ο νέος αναπτυξιακός νόμος χαρακτηρίζεται από πολύ μεγαλύτερη λιτότητα, όχι μόνο διότι προτάσσει τα φορολογικά κίνητρα έναντι των άμεσων ενισχύσεων, αλλά και διότι θέτει πλαφόν στο ύψος των ενισχύσεων που μπορεί να λάβει ένας επενδυτικός φορέας. Ειδικότερα, τίθεται μέγιστο όριο ενίσχυσης στα 5 εκατ. ευρώ ανά υποβαλλόμενο επενδυτικό σχέδιο. Σε περίπτωση που ένα επενδυτικό σχέδιο ενισχύεται και από άλλα καθεστώτα πλην του αναπτυξιακού, λαμβάνεται υπόψη το συνολικό ποσό ενισχύσεων προκειμένου να ελεγχθεί περίπτωση τεχνητής κατάτμησής του. Ετσι, οι παρεχόμενες σε κάθε φορέα ενισχύσεις δεν μπορούν να υπερβούν σωρευτικά τα 10 εκατ. ευρώ για μεμονωμένη επιχείρηση και τα 20 εκατ. ευρώ για το σύνολο των συνεργαζόμενων ή συνδεδεμένων επιχειρήσεων.

Το τελευταίο αυτό μέτρο αποσκοπεί και στη μεγαλύτερη διασπορά των ενισχύσεων, προκειμένου να αποφευχθεί ό,τι συνέβη στο παρελθόν.

Οπως επισημαίνεται στην αιτιολογική έκθεση που συνοδεύει το νομοσχέδιο, στους τρεις προηγούμενους αναπτυξιακούς νόμους (2601/98, 3299/2004 και 3908/2011) εντοπίστηκαν έξι επιχειρηματικοί όμιλοι (πέντε στον ευρύτερο κλάδο της ενέργειας και ένας στον κλάδο του τουρισμού), οι οποίοι ενισχύθηκαν για 133 επενδυτικά σχέδια (δηλαδή για το 0,9% του συνόλου των επενδυτικών σχεδίων των τριών νόμων) με συνολική ενίσχυση περίπου 1 δισ. ευρώ (8,1% των συνολικών ενισχύσεων), ενώ το 25,4% των συνολικών ενισχύσεων απορροφήθηκε από 95 επιχειρήσεις ή ομίλους επιχειρήσεων σε 407 επενδυτικά σχέδια.

Από την άλλη, πάντως, υπάρχει μέριμνα και για τις μεγάλες επενδύσεις –μείζονος μεγέθους όπως χαρακτηριστικά αναφέρονται στο νομοσχέδιο– και πρόκειται για όσες σωρευτικά πληρούν τις εξής προϋποθέσεις: το επιλέξιμο κόστος επένδυσης είναι άνω των 20 εκατ. ευρώ, ενώ δημιουργούν τουλάχιστον δύο θέσεις εργασίας ανά ένα εκατομμύριο επιλέξιμου κόστους επένδυσης. Τα ειδικά κίνητρα που προβλέπονται γι’ αυτή την κατηγορία επενδύσεων είναι δύο:

• Σταθερός φορολογικός συντελεστής για 12 χρόνια από την ολοκλήρωση του επενδυτικού σχεδίου και σε περίπτωση που αυτός μειώνεται, θα εφαρμόζεται ο μειωμένος συντελεστής. Εναλλακτικά ο επενδυτής μπορεί να επιλέξει φοροαπαλλαγή. Και στις δύο περιπτώσεις, η συνολική ενίσχυση δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 10 εκατ. ευρώ.

• Υπαγωγή των επενδύσεων στο καθεστώς ταχείας αδειοδότησης (γνωστό ως fast track), χωρίς ωστόσο να παρέχεται κάποια από τις λοιπές ευεργετικές διατάξεις του νόμου για τις στρατηγικές επενδύσεις.

Τα γενικής εφαρμογής κίνητρα που προβλέπει ο νέος αναπτυξιακός νόμος είναι τα ακόλουθα:

1) Φορολογική απαλλαγή που συνίσταται στην απαλλαγή από την καταβολή φόρου εισοδήματος επί των πραγματοποιούμενων προ φόρου κερδών, τα οποία προκύπτουν με βάση τη φορολογική νομοθεσία από το σύνολο των δραστηριοτήτων της επιχείρησης, αφαιρουμένου του φόρου του νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας που αναλογεί στα κέρδη που διανέμονται ή αναλαμβάνονται από τους εταίρους. Η φοροαπαλλαγή δεν μπορεί να υπερβαίνει ετησίως το 20% του συνολικού ποσού της φοροαπαλλαγής και μπορεί να επιμερισθεί σε βάθος 15ετίας.

2) Δημόσια επιχορήγηση από 10% έως 45% με κριτήρια γεωγραφικά αλλά και ανάλογα με το μέγεθος της επιχείρησης.

3) Επιδότηση χρηματοδοτικής μίσθωσης για την απόκτηση καινούργιου μηχανολογικού και λοιπού εξοπλισμού. Η επιδότηση συνίσταται στην κάλυψη από το Δημόσιο τμήματος των καταβαλλόμενων δόσεων και δεν μπορεί να υπερβαίνει τα επτά έτη.

4) Κάλυψη από το Δημόσιο του μισθολογικού κόστους των νέων θέσεων εργασίας που δημιουργούνται και συνδέονται με το επενδυτικό σχέδιο και οι οποίες δεν λαμβάνουν καμία άλλη κρατική ενίσχυση.

5) Χρηματοδότηση επιχειρηματικού κινδύνου μέσω Ταμείου Συμμετοχών.

Σε αντίθεση με όσα είχαν θεσμοθετηθεί το 2013 και προέβλεπαν ακόμη και την προκαταβολή του 100% της ενίσχυσης, υπό την προϋπόθεση της προσκόμισης ισόποσης εγγυητικής επιστολής, τώρα προκαταβολές των ενισχύσεων θα χορηγούνται μόνο μετά την ολοκλήρωση του 50% της επένδυσης. Η αλλαγή αυτή κρίθηκε αναγκαία αφενός λόγω των πολύ υψηλότερων απαιτήσεων που θέτουν οι τράπεζες για την έκδοση εγγυητικών επιστολών και αφετέρου λόγω του σκανδάλου των πλαστών εγγυητικών επιστολών, το οποίο αποκαλύφθηκε πριν από δύο χρόνια.

Προβληματικά σημεία

Δύο ακόμη ζητήματα στα οποία αποτυπώνονται τα προβλήματα της ελληνικής οικονομίας και της επιχειρηματικότητας, είναι τα ακόλουθα: με τον νέο νόμο καταργείται ο υποχρεωτικός χαρακτήρας της ίδιας συμμετοχής, ενώ ως επενδυτικό σχέδιο μπορεί να θεωρηθεί και η απόκτηση του συνόλου στοιχείων ενεργητικού που ανήκουν σε επιχείρηση που έχει κλείσει και η οποία αγοράζεται από επενδυτή που δεν σχετίζεται με τον πωλητή και αποκλείει την απλή εξαγορά των μετοχών μιας επιχείρησης.

Παλαιότερα επενδυτικά σχέδια

Σειρά εκκρεμοτήτων των δύο προηγούμενων αναπτυξιακών νόμων επιχειρεί να κλείσει η κυβέρνηση με το νέο νομοσχέδιο, τόσο σε ό,τι αφορά την ολοκλήρωση υλοποίησης των επενδύσεων όσο και την αποπληρωμή των ενισχύσεων. Ειδικότερα, προβλέπονται τα εξής:

• Για τα επενδυτικά σχέδια του νόμου 3299/2004, των οποίων η ημερομηνία ολοκλήρωσης έληξε στις 31/12/2015, προβλέπεται νέα προθεσμία ολοκλήρωσης στις 31/12/2016. Εάν μέχρι τότε υλοποιηθεί το 50% του εγκεκριμένου κόστους του επενδυτικού σχεδίου, η προθεσμία ολοκλήρωσης παρατείνεται μέχρι τις 30/6/2018. Για όσα είχαν προθεσμία ολοκλήρωσης στις 31/12/2016, αυτή παρατείνεται έως 30/6/2018 με την προϋπόθεση της υλοποίησης μέχρι 31/12/2016 του 50% του εγκεκριμένου κόστους του επενδυτικού σχεδίου.

• Για τα επενδυτικά σχέδια του νόμου 3908/2011, των οποίων η απόφαση υπαγωγής έχει εκδοθεί έως 31/12/2012, η προθεσμία ολοκλήρωσης παρατείνεται έως 30/6/2017, ενώ για όσα είχε εκδοθεί απόφαση υπαγωγής εντός των ετών 2013 και 2014 η προθεσμία ολοκλήρωσης παρατείνεται έως 31/12/2017.

Οι επενδυτικοί φορείς των σχεδίων που έχουν υπαχθεί στους δύο προηγούμενους νόμους και δεν έχουν λάβει όλο το ποσό της ενίσχυσης μπορούν να επιλέξουν αντί της άμεσης ενίσχυσης το κίνητρο των φοροαπαλλαγών.

Σε διαφορετική περίπτωση, θα λάβουν το ποσό σε επτά ετήσιες δόσεις. Η πρώτη θα καταβάλλεται με την υποβολή του αιτήματος ελέγχου για την πιστοποίηση της υλοποίησης του 50% του επενδυτικού σχεδίου.

Πηγή: kathimerini.gr