PWC: Τα μεγάλα deals στην Ελλάδα δεν έχουν ξεκινήσει ακόμη

Ο χρόνος για τη μεγαλύτερη αναδιανομή πλούτου που έγινε ποτέ στη σύγχρονη ελληνική ιστορία έχει αρχίσει να μετρά πλέον αντίστροφα.

Όλα τα μηνύματα που έρχονται πλέον από ξένους επενδυτικούς οίκους, επιχειρηματίες και «deal makers» είναι ότι η Ελλάδα έχει ξαναμπεί στο επίκεντρο του διεθνούς ενδιαφέροντος καθώς βλέπουν πως τα επόμενα χρόνια «θα βγουν πολλά λεφτά» από τη χώρα, δεδομένου ότι οι αξίες είναι ακόμη χαμηλές και οι ευκαιρίες για το κεφάλαιο μεγάλες.

Ιδιωτικός και δημόσιος πλούτος, επιχειρήσεις και υποδομές, ακίνητα και κινητές αξίες θα αρχίσουν τους επόμενους μήνες να βγαίνουν μαζικά «στο σφυρί» σε «ντιλς» δισεκατομμυρίων ευρώ, ενόσω η χώρα θα πασχίζει να βγει από τα μνημόνια. Η μεγάλη διαφορά σε σχέση με μόλις λίγους μήνες πριν, είναι πως πλέον υπάρχουν πρόθυμοι αγοραστές και εμφανίζονται έτοιμοι να βάλουν λεφτά στην Ελλάδα κυρίως μέσω από το Χρηματιστήριο, το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων και συμφωνίες εξαγορών και συγχωνεύσεων.

Το αρνητικό είναι πως σχεδόν κανείς από όσους ενδιαφέρονται να τοποθετήσουν κεφάλαια στο ελληνικό “turn around story” δεν είναι πρόθυμος να βάλει χρήματα στην πραγματική οικονομία και να πραγματοποιήσει πρωτογενείς επενδύσεις. Το ενδιαφέρον που εκδηλώνεται αφορά αποκλειστικά μέχρι σήμερα στην προοπτική επενδύσεων κεφαλαίου σε έναν παγκόσμιο αγώνα δρόμου για υψηλές αποδόσεις οι οποίες στην Ελλάδα μπορεί να φτάνουν ακόμη και το 12%-15% επί των επενδεδυμένων κεφαλαίων. Αυτό φυσικά δεν είναι καθόλου καλό μήνυμα για την ανεργία που φτάνει το 27%, την ανάπτυξη και τους χαμηλούς μισθούς ή τις πηγές φορολόγησης που ουσιαστικά δεν πρόκειται να αυξηθούν καθώς οι επενδύσεις κεφαλαίου είτε υποφορολογούνται, είτε δεν φορολογούνται καθόλου.

Καταλύτης η αναδιάρθρωση χρέους για 100-150 συμφωνίες
Καταλύτης για την επιτάχυνση της εισροής κεφαλαίων εκτιμάται πως θα είναι αφενός  η ολοκλήρωση των ευρωπαϊκών stress tests και αφετέρου η αναδιάρθρωση του δημοσίου που αναμένεται να «κλειδώσει» στα τέλη του χρόνου. Γι΄αυτό και η βασική εκτίμηση είναι πως η χρονιά των deals και της εισροής σημαντικών κεφαλαίων προς την Ελλάδα θα είναι το 2015, όταν πλέον θα υπάρχει μια πιο καθαρή εικόνα και για το «γύρισμα» της οικονομίας σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης και πολλοί επενδυτές οι οποίοι είναι σήμερα παρατηρητές, θα επιδιώξουν να πιάσουν τον οικονομικό κύκλο από την αρχή του. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως τα μεγάλα deals στην Ελλάδα δεν έχουν ξεκινήσει ακόμη.

Χθες ο εντεταλμένος σύμβουλος της PriceWaterHouseCoopers στην Ελλάδα Κώστας Μητρόπουλος, εκτίμησε πως θα πρέπει να περιμένουμε τουλάχιστον 100 με 150 μεγάλου και μεσαίου βεληνεκούς συναλλαγές τα επόμενα χρόνια στη χώρα, βάζοντας στην «δεξαμενή» των deals μεγάλες αποκρατικοποιήσεις υποδομών, εξαγορές και συγχωνεύσεις μεταξύ επιχειρήσεων, συγκεντρώσεις κλάδων αλλά και εισροές επενδυτικών και κερδοσκοπικών κεφαλαίων από private equity σε εισηγμένες και μη επιχειρήσεις.  Η εκτίμησή του αποκτά βαρύνουσα σημασία καθώς η PWC αποτελεί τον μεγαλύτερο παίκτη στην αγορά συμβουλευτικών υπηρεσιών παγκοσμίως για επιχειρηματικές συμφωνίες μεσαίου βεληνεκούς (έως 250 εκατ. ευρώ) και αυτή την περίοδο «τρέχει» αρκετά σημαντικά deals στην ελληνική αγορά τα οποία θα έχουν ωριμάσει μέσα στο επόμενο εξάμηνο-έτος.

Ο ίδιος σημείωσε πως η επόμενη τριετία θα είναι ιδιαίτερα επωφελής για την Ελλάδα και τους επενδυτές που θα τοποθετηθούν, σημειώνοντας πως η χώρα ήδη εξελίσσεται σε σημαντικό επενδυτικό προορισμό κεφαλαίων τα οποία αναζητούν υψηλότερες αποδόσεις σε σχέση με τις αναπτυγμένες οικονομίες αλλά δεν είναι διατεθειμένα να αναλάβουν μεγάλα ρίσκα όπως συμβαίνει σε άλλες αναδυόμενες οικονομίες.

Το γεωπολιτικό πλεονέκτημα
«Οι διεθνείς επενδυτές αντιλαμβάνονται πλέον πως γεωπολιτικά και οικονομικά ως χώρα μέλος της Ευρωζώνης, η Ελλάδα βρίσκεται σε ιδιαίτερα πλεονεκτική θέση και αποτελεί τη μοναδική χώρα που μπορούν να επενδύσουν κεφάλαια με περιορισμένο ρίσκο στην ευρύτερη περιοχή. Η Τουρκία έχει «χάσει», τα Βαλκάνια δεν μπορούν να εκμεταλλευτούν τις συνθήκες πλεονάζουσας ρευστότητας, ο Λίβανος, το Ιράκ και γενικά η Μέση Ανατολή είναι ένα μπερδεμένο κουβάρι, η Ουκρανία έχει ανατρέψει τις ισορροπίες. Που νομίζετε πως θα κατευθυνθούν τα λεφτά που περιμένουν;» αναρωτήθηκε.

Ήδη μέσα στην τελευταία διετία οι εισροές κεφαλαίων από ξένους επενδυτές σε μετοχές ξεπερνούν τα 3 δις. ευρώ μέσω χρηματιστηρίου ενώ άλλα 7,6 δισ. ευρώ τοποθετήθηκαν από ξένους στις αυξήσεις κεφαλαίου των συστημικών τραπεζών σύμφωνα με στοιχεία που επικαλέστηκε στη Νέα Υόρκη ο πρόεδρος του Χρηματιστηρίου Αθηνών, Σωκράτης Λαζαρίδης. Τα ποσά αυτά αντιστοιχούν περίπου στο 5% του ΑΕΠ και αντιπροσωπεύουν ένα μικρό μόνο μέρος από τα χρήματα που εκτιμάται πως θα διοχετευθούν στην Ελλάδα τα επόμενα χρόνια ως επενδύσεις κεφαλαίου.

Η μελέτη της PWC για τις εξαγορές και συγχωνεύσεις στην Ελλάδα το 2013 έδειξε ότι πέρυσι υλοποιήθηκαν επιχειρηματικές συμφωνίες ύψους 3,3 δισ. ευρώ ενώ ήδη μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2014 έχουν ανακοινωθεί ή υλοποιηθεί συμφωνίες για άλλα 3,4 δισ. ευρώ στις οποίες εντούτοις περιλαμβάνονται και deals που δεν έχουν ουσιαστικά ολοκληρωθεί όπως η εξαγορά του ΔΕΣΦΑ από τη Socar (592 εκατ. ευρώ), η εξαγορά του Ελληνικού από την Lamda Development αξίας 915 εκατ. ευρώ και η εξαγορά του Αστέρα Βουλιαγμένης από την Jermyn Street Real Estate Fund IV ύψους 400 εκατ. ευρώ.

Τέσσερις πηγές που θα δώσουν deals
Οι ευκαιρίες για επενδύσεις, εξαγορές και συγχωνεύσεις θα προκύψουν από τέσσερις βασικές πηγές:

Τις εξαγορές ή την αναδιοργάνωση εταιρειών κυρίως μεσαίας και μεγαλύτερης κεφαλαιοποίησης με τζίρους έως 200-250 εκατ. ευρώ που εντάσσονται είτε στην κατηγορία εκείνων με υγιείς ταμειακές ροές και μελλοντικές προοπτικές, είτε πρόκειται για επιχειρήσεις που χρήζουν αναδιάρθρωσης χρέους. Το ενδιαφέρον για αυτή την κατηγορία είναι αυξανόμενο ειδικά από αμερικάνικα funds όπως έλεγε προχθές ο πρόεδρος του Ελληνοαμερικανικού Επιμελητηρίου Σίμος Αναστασόπουλος, ενώ σύμφωνα με τον Κ. Μητρόπουλο, θα δούμε στο μέλλον σημαντικές κινήσεις μέσα από συνενώσεις, διασπάσεις εταιρειών ή εξαγορές αναδιαρθρωμένων εταιρειών.

Τα ξενοδοχεία και τα ακίνητα: Η PWC εκτιμά πως υπάρχουν περίπου 500 ξενοδοχειακές επιχειρήσεις οι οποίες χρειάζονται αναχρηματοδότηση και η φυσική τάση είναι να συνενωθούν για να ενισχυθούν κεφαλαιακά. Υπάρχουν κάποιες συναλλαγές στον τουριστικό κλάδο που αν κλείσουν θα κάνουν μεγάλη αίσθηση» έλεγε στέλεχος της αγοράς που συμμετέχει σε διαπραγματεύσεις.

Υποδομές: Η ανάγκη αναβάθμισης των υποδομών κυρίως στην παραγωγή και μεταφορά ενέργειας (ηλεκτρισμός και φυσικό αέριο), τα λιμάνια, τα αεροδρόμια, τις μαρίνες και τους αυτοκινητόδρομους, εκτιμάται ότι θα φέρουν αρκετά μεγάλα deals το επόμενο διάστημα καθώς απαιτούνται πολύ μεγάλα κεφάλαια.

Τράπεζες: Η αναδιάρθρωση των τραπεζών μέσω της πώλησης επιμέρους δραστηριοτήτων και ταυτόχρονα η ενεργητική διαχείριση-πώληση μη εξυπηρετούμενων δανείων αποτελεί επίσης μια σημαντική πηγή από όπου θα προκύψουν συμφωνίες και μεγάλες συναλλαγές, οι οποίες πάντως σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της PWC δεν θα έχουν πλέον τον χαρακτήρα των distress πωλήσεων.